ျမန္မာအစိုးရ၏ System & Structure စနစ္ႏွင့္အေကာင္ထည္ေဖၚျခင္း

ျမန္မာအစိုးရ၏ System & Structure  စနစ္ႏွင့္အေကာင္ထည္ေဖၚျခင္း (အေျခခံဥပေဒ) ဇာနီႀကီး ဇြန္ ၄၊ ၂၀၁၄   ကာတြန္း – လမင္း (ေလးေထာင့္ကန္) ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ လူသားအရင္းျမစ္ အေျခခံသမားျဖစ္လို႕ စနစ္နဲ႕အေကာင္ထည္ေဖၚမႈ ဒီ ၂ ခုကို အေသးစိတ္မေရးေတာ့ပါဘူး။ လူေတာ္ လူေကာင္းအမ်ားစု ဦးေဆာင္တယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံတိုးတက္ပါမယ္..လို႕ခံယူပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳက လူကိုမေျပာပဲ စနစ္ကိုတိုက္ခိုက္ျပီး စည္းရံုးေရးလုပ္သင့္တယ္ ေျပာၾကပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ အာဏာရထားျပီးရင္ တြန္းမခ်မခ်င္း ထိုင္ခံုကမဆင္းၾကပါဘူး။ တြန္းခ်ဖို႕နည္းလမ္းကေတာ့ ျပည္သူလူထု အင္အားပဲျဖစ္ပါတယ္။ စနစ္တစ္ခုကို တည္ေထာင္ခ်င္ရင္ အေျခခံအေဆာက္အဦကို အရင္ပ်ိဳးေထာင္ (အေကာင္ထည္ေဖၚျခင္း) လုပ္ရပါတယ္။ စနစ္ System ကေတာ့ သီအိုရီဆန္ပါတယ္။ အေကာင္ထည္ေဖၚမႈ Structure ကေတာ့ လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္မႈျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒဟာ ျပည္နယ္/တိုင္း ေဒသအစိုးရကို အာဏာလံုးဝနီးပါး ေပးမထားပါဘူး။ ဗဟိုဦးစီးစနစ္နဲ႕ ျပည္နယ္/တိုင္းမ်ားကို အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနက၊ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားနဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ စနစ္တစ္ခုကိုအေကာင္ထည္ရာမွာ လူထုမပါပဲလုပ္တာမ်ိဳးေတြ အဘက္ဘက္က အလြန္နစ္နာပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အခုေခတ္ဘိုးေအ အေအာင္ျမင္ဆံုးဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံၾကီးကို စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ေဂ်ာ့ဝါရွင္တန္ ဦးေဆာင္တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ျပည္သူနဲ႕ တစ္သားတည္းက်တဲ့ အစိုးရျဖစ္ေတာ့၊ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီကို စစ္ႏိုင္ျပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကိုဆြဲပါတယ္။ ပညာရွင္မ်ားက ၁၇၈၉ ႏွစ္မွာ ၈လအတြင္းအတြင္းေရးဆြဲျပီး အခုခ်ိန္ထိ ၂၄ၾကိမ္ျပင္ဆင္ခဲ့ျပီးျဖစ္ပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ အိမ္နီးျခင္းထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ဘုရင္စနစ္ကိုပယ္ဖ်က္ျပီးတဲ့ ၁၉၃၂ခုေနာက္ပိုင္း ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေပါင္း ၁၈ခု အသစ္ေရးဆြဲျပဌာန္းခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအသစ္ေရးဆြဲတာကေတာ့ ၂၀၀၇ခုႏွစ္ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းျပီးခ်ိန္မွာပါ။ အခု ၂၀၁၄မွာ စစ္တပ္အာဏာထပ္သိမ္းပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံကေတာ့ အေျခခံဥပေဒ ၁၉၉၂ကေတာ့ အေကာင္းဆံုးလို႕ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဘြဲ႕တစ္ခုရမွ အမတ္ျဖစ္ရမယ္ ကန္႕သတ္ထားပါတယ္။ ၂၀၀၇မွာ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းျပီး ဖ်က္သိမ္းခဲ့ပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံကေတာ့ ျမန္မာအိမ္နီးခ်င္း အဓိကစီးပြားႏိုင္ငံလည္းျဖစ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳး ၄သန္းေက်ာ္ သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံလည္းျဖစ္ေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ့လႊမ္းမိုးမႈေတြ ျမန္မာစစ္အာဏာပိုင္ေတြမွာ အမ်ားဆံုးရွိပါတယ္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ား အင္ဒိုနီးရွားဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုကေတာ့ ၁၉၄၅ခုႏွစ္ ဒုတိယကမၻာစစ္ျပီးတဲ့ေနာက္ ေရးဆြဲအတည္ျပဳခဲ့ျပီး၊ အခုခ်ိန္ထိ ျပင္ဆင္တာေတြပဲရွိပါ တယ္။ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ေနခဲ့တဲ့ စင္ကာပူ၊ မေလးရွားႏိုင္ငံမ်ားရဲ့ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒေတြလည္း အသစ္ေရးဆြဲစရာမလိုခဲ့ပါ။ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းကပဲ ျပဳျပင္ပါတယ္။ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံကေတာ့ အာဏာရွင္စစ္ဗို္လ္ခ်ဳပ္က သူစိတ္ၾကိဳက္ဖြဲ႕စည္းပံုအသစ္ေရးဆြဲခဲ့တာေၾကာင့္ ၁၉၈၇ခုႏွစ္ လူထုအံုၾကြျဖဳတ္ခ်ခံရျပီး ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအသစ္ေရးဆြဲ အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏွင့္ အိႏၵိယ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အၾကီးမားဆံုးအိမ္နီးခ်င္ ႏိုင္ငံၾကီး၂ခုျဖစ္ျပီး၊ အထူးသျဖင့္ တ႐ုတ္စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး လြမ္းမိုးမႈကို ျမန္မာ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား ခံစားေနရပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ေခတ္ ၁၉၅၂မွာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆြဲခဲ့ျပီး၊ ျပည္သူ႕ေတာ္လွန္ေရးေနာက္ပိုင္း ၁၉၈၈မွာ စီးပြားျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႕လိုက္ေလ်ာညီတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အသစ္ဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ၃ၾကိမ္ ျပင္ဆင္ခဲ့တာ ၂၀၀၄မွာ ေနာက္ဆံုးျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ အိႏၷိယမွာေတာ့ အဂၤလိပ္ထံမွလြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ ၁၉၄၉မွာ အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ အသစ္ေရးဆြဲစရာ မလိုပဲ ယခုအခ်ိန္ထိ ျပင္ဆင္မႈေပါင္း ၁၂၀ လုပ္ခဲ့ျပီးျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ႏွစ္မွာ ၂ခါ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ အိႏၷိယဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျဖစ္ပါတယ္။ ေတာင္ကိုးရီးယား ဒါနဲ႕ လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံ သမၼတျဖစ္သူ အေမရိကားခရီးစဥ္တံုးက ေျပာခဲ့ပါတယ္။ သူအလြန္အားက်တဲ့ အာရွတိုက္က စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္၊ ေတာင္ကိုးရီးယားသမၼတပတ္ခ်ဳံဟီး ဆိုသူအေၾကာင္းပါ။ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ အလြန္အာဏာရွိတာ လူတိုင္းလက္ခံပါတယ္။ လူေတာ္လူေကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြလည္း ျမန္မာျပည္မွာအမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ လက္ရွိသမၼတလည္း သမိုင္းမ်ာေတာ့ လူေတာ္လူေကာင္းစာရင္းဝင္ဖို႕ လမ္းမ်ားပါတယ္။ ေတာင္ကိုးရီးယားမွာ သမၼတပတ္ခ်ဳံဟီး […]